بررسی 6 تفاوت اصلی پمپ لجن کش ساده و خردکن دار
همیشه آبها و سیالاتی که در بخشهای مختلف با آنها سر و کار داریم، کاملاً تمیز و خالص نیستند. وجود ذرات جامد، تکههای چوبی، پلاستیکی، فلزی، پارچهای، الیافی و حتی سنگی در آب باعث میشود عملیات پمپاژ و انتقال آن به راحتی پمپاژ آب خالص انجام نشود.
یکی از پمپهای پرکاربرد که در کاربریهای خانگی، صنعتی و کشاورزی استفاده میشود و بهطور خاص برای انتقال سیالات دارای ناخالصی و ذرات جامد طراحی شده است، پمپ لجنکش میباشد.
این نوع پمپ فقط میتواند برای انتقال سیالات حاوی ذرات کوچک کارایی داشته باشد، اما در صورتی که ذرات و اجسام بزرگ در داخل سیال وجود داشته باشد که امکان گرفتگی و درگیر شدن با پروانه را داشته باشد، یک تیغه برنده به نام خردکن در ورودی پمپ لجنکش قرار میدهند تا بتواند قبل از ورود به پروانه و محفظه، تکه جامد را خرد کرده و عبور سیال را فراهم سازد.
در این مقاله از نوین پمپ برسام به معرفی پمپ لجنکش خردکندار، مزایا، کاربردها و تفاوتهای آن با لجنکش ساده پرداخته خواهد شد.
پمپ لجنکش ساده چیست؟
پیش از بررسی تفاوت پمپ لجنکش ساده و خردکندار، بهتر است تعریف دقیقی از هر دو نوع پمپ داشته باشیم. پمپ لجنکش عادی (به انگلیسی: sewage pump) نوعی پمپ کفکش مستغرق است که عمدتاً برای تخلیه فاضلاب خانگی یا اماکن صنعتی و تجاری به کار میرود و معمولاً در فضاهایی مانند زیرزمین یا محوطههای کمارتفاع نصب میشود. این پمپها قادرند آب فاضلاب را تا فاصلهای حدود ۲۳۰ متر منتقل کنند و دبی آنها تا ۷۰۰ لیتر در دقیقه میرسد.
ویژگی اصلی این پمپها توانایی آنها در انتقال فاضلاب حاوی ذرات جامد است، به همین دلیل در خانههای مجهز به سیستم سپتیکتانک بسیار کاربردی هستند. پمپهای لجنکش ساده داخل حوضچه یا مخزن مخصوص نصب شده و در آب غوطهور میشوند تا فاضلاب و پساب را به تانک سپتیک یا خط اصلی فاضلاب هدایت کنند.
این پمپها معمولاً به یک پروانه ورتکس ضد انسداد مجهز هستند که میتواند بدون مشکل گرفتگی، ذرات جامد تا اندازه مشخصی را جابهجا کند. مکانیسم عملکرد پمپ لجنکش ساده به یک کلید شناور یا فلوت سوییچ وابسته است. با فعال شدن کلید، پمپ روشن شده و فاضلاب را از تانک سپتیک به سمت لوله فاضلاب هدایت میکند و پس از اتمام عملیات، کلید شناور به موقعیت اولیه بازگشته و پمپ خاموش میشود.
کاربردهای پمپ لجنکش ساده
الکتروپمپ لجن کش نویدسهند ساده بیشتر در مواردی استفاده میشوند که پساب حاوی ذرات درشت اما غیر الیافی باشد و نیازی به خرد شدن آنها نباشد. این نوع پمپ معمولاً برای موارد زیر به کار میرود:
- فاضلاب خانگی و تجاری: تخلیه فاضلاب از خانهها، ساختمانهای چند واحدی یا واحدهای تجاری کوچک مانند دفاتر کار و رستورانهای کوچک به سمت تانک سپتیک یا شبکه فاضلاب شهری.
- ایستگاههای بالابر (Lift Stations): در شبکههای جمعآوری فاضلاب شهری، پمپهای لجنکش در ایستگاههای بالابر نصب میشوند تا فاضلاب را به ارتفاع بالاتری منتقل کنند و از آنجا با جریان ثقلی به سمت تصفیهخانه هدایت شود. این روش در مناطقی که شیب کافی یا مثبت برای انتقال سیالات ندارند، مؤثر است.
- پساب صنعتی: تخلیه فاضلاب در صنایع سبک مانند صنایع غذایی، کارخانههای کاغذسازی یا تولیدات سبک که پساب آنها ذرات درشت دارد اما ساینده نیست.
- آبهای سطحی و زهکشی: پمپاژ حجم زیادی از آب باران یا آبهای زهکشی که ممکن است حاوی زباله یا مواد شناور باشند، اما فضولات درشتی که نیاز به خرد شدن داشته باشند، در آنها وجود ندارد.
پمپ لجن کش خردکندار چیست؟
پمپ لجنکش خردکندار یا گرایندر (به انگلیسی: Grinder Pump) بهطور ویژه برای مقابله با فضولات جامد و مواد الیافی طراحی شده است که در پمپ لجنکش ساده باعث انسداد میشوند. این پمپها به مکانیزم برشی یا تیغهای مجهز هستند که پیش از ورود پساب به پروانه، تمامی زبالهها و مواد جامد را به ذرات ریز و قابل انتقال تبدیل میکنند.
برخلاف پمپهای متصل به تانک سپتیک، پمپهای خردکندار معمولاً نباید به سیستم سپتیک وصل شوند. زیرا پس از خرد شدن کامل زبالهها، سیال به پمپ اسلاری تبدیل شده و مواد جامد دیگر امکان تهنشینی در تانک سپتیک را نخواهند داشت، که این موضوع عملکرد سیستم را مختل میکند.
عملکرد پمپ خردکندار به این صورت است که ابتدا تیغهها مواد جامد را آسیاب میکنند و سپس مخلوط اسلاری را از طریق لولههای باریک به سیستم فاضلاب شهری پمپاژ میکنند. پس از اتمام فرایند، پمپ به حالت اولیه بازمیگردد. این پمپها معمولاً در مکانهایی کاربرد دارند که احتمال گرفتگی و انسداد بالا باشد، مانند واحدهای مسکونی پرجمعیت، بناهای تجاری بزرگ و صنایع مختلف.
کاربردهای پمپ لجنکش خردکندار
پمپهای خردکندار در شرایطی استفاده میشوند که لازم باشد مواد جامد موجود در سیال خرد شده و در مسیرهای طولانی یا با ارتفاع زیاد منتقل شوند. کاربردهای رایج این پمپها عبارتند از:
- سیستمهای فاضلاب فشار پایین: این سیستمها در مناطق روستایی، زمینهای شیبدار یا مناطقی با سطح آب زیرزمینی بالا کاربرد دارند. در هر ساختمان یک پمپ لجنکش خردکندار نصب میشود که فاضلاب را خرد کرده و از طریق لولههای باریک فشاری به مرکز جمعآوری یا تصفیه منتقل میکند.
- سرویس بهداشتی یا رختشویی: در ساختمانهایی که سرویس بهداشتی یا ماشین لباسشویی در سطح پایینتر از خط فاضلاب قرار دارند، پمپ لجنکش خردکندار امکان پمپاژ فاضلاب به سمت بالا را فراهم میکند.
- مکانهای دورافتاده: برای تخلیه فاضلاب از مناطقی مانند ویلاها، کلبهها یا مراکز تجاری حومه شهر که فاصله زیادی تا نزدیکترین خط فاضلاب دارند، از پمپ لجنکش خردکندار استفاده میشود.
- مدیریت پسماندهای سخت: در مواردی که فاضلاب حاوی مواد جامد مشکلساز مانند دستمال مرطوب، پارچه، زبالههای بهداشتی یا پلاستیکهای کوچک باشد، عملکرد برشی پمپ خردکندار از انسداد جلوگیری میکند.
- نوسازی و گسترش فضا: در پروژههایی که فضای جدیدی مانند سرویس یا آشپزخانه به ساختمان اضافه میشود و سیستم فاضلاب قبلی برای آن طراحی نشده، پمپ خردکندار راهحل انعطافپذیری برای اتصال این فضاهای جدید به سیستم فاضلاب فراهم میکند.
مشخصات فنی پمپ لجنکش
پمپ لجنکش برای جمعآوری و انتقال لجن از مخازن، حوضچهها، خطوط لوله و سایر منابع استفاده میشود. تفاوت پمپ کفکش با لجنکش در این است که پمپ کفکش توانایی پمپاژ سیال همراه با مواد جامد قطور را ندارد و به همین دلیل در ورودی آن یک استرینر (صافی) تعبیه شده تا از ورود مواد جامد با قطر زیاد به داخل پمپ جلوگیری شود.
پمپ لجنکش اما قادر است سیال حاوی مواد جامد کوچک و بزرگ، فیبر و غیره را پمپاژ کند و به همین دلیل در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، پالایشگاهها، نیروگاهها، صنایع شیمیایی و فاضلاب کاربرد دارد. با توجه به اینکه در این صنایع لجن به عنوان ماده زائد نیاز به جمعآوری و دفع دارد، پمپ لجنکش با امکانات خاص خود، این فرآیند را سریعتر و کارآمدتر انجام میدهد.
دستهبندی پمپهای لجنکش
- پمپ لجنکش ساده: این نوع پمپ فاضلابی دارای یک پروانه بر روی شفت خود است که غالباً از نوع باز میباشد. نیروی گریز از مرکز توسط این پروانه پمپ استیل بر سیال ورودی وارد شده و سپس با فشاری مطلوب، عمل پمپاژ صورت میگیرد.
- پمپ لجنکش خردکندار: پمپ لجنکش خردکندار (Grinder Water Pump) در قسمت ورودی خود، که در زیر پمپ قرار دارد، دارای یک پروانه خردکن است که با نامهای Grinder، Shredder و Cutter نیز شناخته میشود. وظیفه این پروانه، خرد کردن و تخریب مواد جامد قطور، انواع پارچه، انواع الیاف و غیره است که در مسیر ورودی به پمپ وجود دارند. این پروانه با خاصیت تخریب بالای ذرات، در مواردی که فاضلاب حاوی مقادیر بالایی از ذرات جامد باشد، کاربرد بسیاری دارد.
تفاوت پمپ لجنکش ساده و خردکندار
در این بخش نکات و مواردی ارائه شده است که با توجه به آنها میتوانید با مشخصات و تفاوتهای پمپ لجنکش ساده و خردکندار آشنا شوید:
تفاوت عملکرد پمپ لجنکش ساده و خردکندار
پمپهای لجنکش خردکندار معمولاً در شرایطی استفاده میشوند که سیال پمپاژ شونده حاوی مواد سخت با قطر زیاد، غلظت بالا و حبابدار باشد. این پمپها با خرد کردن این مواد و سپس ورود آنها به محفظه پمپ، عمل پمپاژ و انتقال سیال را انجام میدهند. در مقابل، پمپ لجنکش ساده برای پمپاژ سیال حاوی مواد نرمتر و با غلظت کمتر به کار میرود.
تفاوت کاربرد پمپ لجنکش ساده و خردکندار
پمپ لجنکش خردکندار به دلیل داشتن پروانه خردکن، قابلیت استفاده در تصفیهخانههای فاضلاب، صنایع غذایی، صنعت نساجی و صنعت شیمیایی را دارد. در حالی که پمپ لجنکش ساده معمولاً در استخراج نفت و گاز، صنعت معدن و صنایع آب و فاضلاب کاربرد دارد.
تفاوت تعمیر و نگهداری پمپ لجنکش ساده و خردکندار
با توجه به طراحی تخصصی، پمپهای لجنکش خردکندار نسبت به پمپهای ساده نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری دارند. در صورت ورود اجسام بزرگ یا مواد غیرقابل تجزیه مانند مواد فلزی مخلوط با لجن، مکانیزم برش ممکن است مسدود شده یا آسیب ببیند. بنابراین، بازرسی و تمیز کردن منظم پمپ برای جلوگیری از انسداد و حفظ کارایی آن ضروری است.
تفاوت قیمت پمپ لجنکش ساده و خردکندار
پمپهای لجنکش خردکندار به دلیل طراحی تخصصی و مکانیزم برش، در مقایسه با پمپهای ساده گرانتر هستند. علاوه بر این، الزامات نگهداری آنها ممکن است منجر به هزینههای بلندمدت بالاتری نیز شود.
سخن پایانی
پمپهای لجنکش، چه ساده و چه خردکندار، نقش بسیار مهمی در انتقال فاضلاب و سیالات حاوی ذرات جامد دارند. انتخاب درست بین این دو نوع پمپ، بسته به نوع سیال، میزان ذرات جامد و شرایط محیطی صورت میگیرد. پمپ لجنکش ساده برای سیالات نرمتر و کمغلظت مناسب است، در حالی که پمپ خردکندار با تیغههای برشی خود، میتواند مواد سخت و فیبری را خرد کرده و انتقال دهد، که برای مکانهایی با احتمال انسداد بالا و صنایع خاص کاربردیتر است.
همچنین، توجه به نگهداری منظم و هزینههای مرتبط با هر نوع پمپ، بخش مهمی از استفاده بهینه و طول عمر آنها را تضمین میکند. با شناخت دقیق تفاوتها و کاربردها، میتوان بهرهوری سیستمهای فاضلاب و پمپاژ را بهینه کرد.
سوالات متداول
۱. پمپ لجنکش ساده و خردکندار چه تفاوت اصلی دارند؟
پمپ ساده برای سیالات نرم و کمغلظت مناسب است، در حالی که پمپ خردکندار برای سیالات حاوی ذرات سخت و فیبری طراحی شده و این مواد را پیش از ورود به پروانه خرد میکند.
۲. آیا میتوان پمپ خردکندار را به تانک سپتیک وصل کرد؟
خیر، پمپ خردکندار سیال را به اسلاری تبدیل میکند و مواد جامد دیگر قابلیت تهنشینی در تانک سپتیک را ندارند، بنابراین اتصال آن به سپتیک مناسب نیست.
۳. کدام پمپ نیاز به نگهداری بیشتری دارد؟
پمپهای خردکندار به دلیل مکانیزم برش و حساسیت به مواد غیرقابل خرد شدن، نیاز به بازرسی و نگهداری منظم بیشتری دارند.
۴. در چه صنایعی از پمپهای ساده استفاده میشود؟
پمپهای ساده معمولاً در صنایع آب و فاضلاب، استخراج نفت و گاز و صنعت معدن کاربرد دارند.
۵. پمپ خردکندار در چه مکانهایی کاربرد بیشتری دارد؟
این پمپها برای تصفیهخانهها، صنایع غذایی، نساجی، ساختمانهای پرجمعیت و مکانهایی که احتمال انسداد بالا است، مناسب هستند.
۶. آیا هزینه پمپ خردکندار بالاتر است؟
بله، به دلیل طراحی تخصصی و مکانیزم خردکن، پمپهای خردکندار نسبت به پمپ ساده قیمت بالاتری دارند و هزینه نگهداری آنها نیز بیشتر است.
