بوستر پمپ چیست و چه کاربردی دارد؟ راهنمای کامل از نوین پمپ برسام

بوستر پمپ یکی از تجهیزات کلیدی در سیستم‌های آبرسانی است که نقش مهمی در افزایش فشار آب و کاهش هدررفت آن ایفا می‌کند. در شرایطی که فشار آب شهری پاسخگوی نیاز مصرف‌کنندگان نیست، استفاده از بوستر پمپ‌ها، به‌ویژه در سیستم اطفاء حریق ساختمان، کشاورزی یا سیستم‌های صنعتی، ضرورت پیدا می‌کند. نوین پمپ با ارائه انواع بوستر پمپ‌های با کیفیت، تلاش دارد نیاز پروژه‌های مختلف را به‌صورت حرفه‌ای برطرف کند. در این مقاله به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که بوستر پمپ چیست، چه کاربردهایی دارد و چگونه می‌توان بهترین گزینه را برای خرید انتخاب کرد.

بوستر پمپ چیست؟

بوستر پمپ (Booster Pump) شامل چندین موتور پمپ (حداقل دو دستگاه) و تابلو برق و سایر اجزا است که به طور موازی کنار هم قرار‌گرفته‌اند و باعث تقویت و افزایش فشار و دبی آب می‌شوند.

 معمولا طی دو شرایط از بوستر پمپ استفاده می‌شود، یک هنگامی که یک پمپ به تنهایی قدرت تامین آب مورد نیاز یک پروژه را ندارد، دو هنگامی که در سیستم پمپاژ ثابت که مقدار معینی آب وارد لوله ها می‌شود امکان دارد فشار آب داخل لوله ها ثابت نباشد، پس برای جلوگیری از آسیب به شیرآلات و یکنواخت کردن فشار آب از بوستر استفاده می‌شود. در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی بوستر پمپ و اجزای آن به همراه کاربردهای آن در مصارف مختلف بپردازیم. 

اهمیت نیاز بوستر پمپ

استفاده از یک پمپ ساده به‌هیچ‌وجه پاسخگوی نیازهای پیچیده و متغیر آبرسانی در محیط‌های صنعتی نیست. کارخانه‌ها، خطوط تولید، مراکز فرآوری و سیستم‌های آبیاری صنعتی، همگی با الگوهای مصرف آب غیرقابل پیش‌بینی و نوسانات شدید فشار روبه‌رو هستند. در چنین شرایطی، وجود بوستر پمپ صنعتی برای حفظ فشار یکنواخت و تأمین دبی مورد نیاز امری کاملاً ضروری است.

هنگامی که چندین دستگاه مصرف‌کننده به‌صورت هم‌زمان و ناهمزمان به آب نیاز دارند، نوسان فشار می‌تواند کارایی کل مجموعه را مختل کند. در چنین مواردی، از بوستر پمپ استفاده می‌کنیم و با استفاده از چند پمپ موازی، فشار آب را متناسب با میزان مصرف در لحظه تنظیم می‌کند. این سیستم‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در زمان اوج مصرف از حداکثر توان استفاده کرده و در مواقع کاهش مصرف، تنها بخشی از ظرفیت خود را فعال نگه دارند. به همین دلیل، بوستر پمپ‌ها به یکی از اجزای حیاتی در صنایع، پروژه‌های کشاورزی گسترده و تأسیسات بزرگ آبرسانی تبدیل شده‌اند.

تفاوت بوستر پمپ و پمپ معمولی در چیست؟

پمپ‌های آب معمولی صرفا سیالات را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می‌کنند و فشار و دور ثابتی دارند که قابل کنترل کردن نیست و بستگی به توان موتور دارد. در حالی که بوستر از سیستمم کنترل و چند الکتروموتور که به صورت موازی در کنار یکدیگر قرار دارند تشکیل شده است. بوستر پمپ‌ها می‌توانند فشار خروجی را به‌صورت هوشمند و خودکار متناسب با نیاز مصرف‌کننده تنظیم کنند، اما پمپ معمولی این قابلیت را ندارد و فشار آن با تغییر مصرف، دچار نوسان می‌شود.

پمپ معمولی بیشتر برای انتقال آب از چاه، مخزن یا منابع کوچک استفاده می‌شود، ولی بوستر پمپ در ساختمان‌ها، صنایع، آبرسانی شهری و سیستم‌های آتش‌نشانی که نیاز به فشار یکنواخت و قابل کنترل دارند به کار می‌رود.

مزیت های بوستر پمپ چیست؟

بوستر پمپ، مانند انواع دیگر پمپ می‌تواند با توجه به فاکتورهای متفاوتی دسته بندی شود. از نظر نحوه عملکرد دو نوع بوستر پمپ دور ثابت و بوستر پمپ دور متغیر داریم، که از این انواع در ساختمان‌ها، بیمارستان، کشاورزی و صنایع استفاده می‌شود. اگر در انتخاب بین مدل‌ها یا ظرفیت‌های مختلف دچار تردید هستید، مطالعه مقاله‌ی راهنمای کامل انتخاب پمپ می‌تواند به تصمیم‌گیری دقیق‌تر و فنی‌تر کمک کند. در لیست زیر مزایای اصلی بوستر را می‌توان مشاهده کرد:

• بهبود عملکرد سیستم‌های آبیاری
• افزایش فشار و دبی آب
• سازگاری با سیستم‌های مختلف مانند، سیستم‌های شهری، صنعتی، کشاورزی
• کاهش ضریب خودآبی به این معنا که فشار آب یکسان در سراسر سیستم تامین آب فراهم می‌شود
• نصب و استفاده آسان و قابلیت سرویس پمپ در حین کار
• تنظیم و تقویت فشار آب
• کاهش مصرف انرژی
• کم کردن استهلاک قطعات متحرک الکتروپمپ و کوپلینگ‌ها
• تغییر دور پمپ‌ها به وسیله اینورتر

کاربرد بوستر پمپ

در سیستم‌های تامین آب گاهی برای افزایش فشار آب و همچنین یکنواخت کردن نوسان آن از بوستر پمپ استفاده می‌شود. این پمپ‌ها با متراکم‌تر کردن آب و افزایش فشار آب به سیستم‌های آبیاری صنعتی و خانگی کمک بسیاری می‌کند. از انواع کاربرد بوستر پمپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سیستم‌های آبیاری مانند باغ‌ها، زمین‌های ورزشی
• در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، تولیدی 
• در سیستم‌های تبرید مانند سیستم‌های تهویه مطبوع
•  در سیستم‌های تأمین آب شهری
• در مکان‌هایی مانند هتل‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس
• مصارف کشاورزی و آبیاری گلخانه‌ها
• سیستم‌های آتش‌نشانی و اطفا حریق

اجزای اصلی بوستر پمپ چیست؟ 

بوستر پمپ آب متشکل از چند پمپ موازی است که با هدف افزایش یا یکنواخت کردن فشار آب در شبکه‌های شهری و صنعتی به کار می‌رود. این سیستم در زمان افت فشار یا افزایش مصرف وارد مدار می‌شود و نقش تقویت‌کننده برای پمپ‌های اصلی ایفا می‌کند. اجزای مختلفی مانند پمپ‌ها، تابلو کنترل، کلکتورها و تجهیزات کنترلی در ساختار بوستر پمپ وجود دارند که هر کدام وظیفه‌ای خاص در عملکرد پایدار سیستم دارند.

1. از اولین و مهمترین اجزای بوستر پمپ، الکتروموتور می‌باشد که برای به حرکت درآوردن محور، پروانه پمپ و گردش و جریان آب در بوستر از آن استفاده می‌شود.
2. پمپ (Impeller)، به عنوان قسمتی متحرک درون جسم پمپ قرار دارد. وظیفه اصلی پمپ جابه‌جایی جریان سیال در سیستم است. این قطعه باید از قطر مناسب و هد کافی برخوردار باشد تا بتواند جریان آب را تنظیم کند.
3. مخزن دیافراگمی که از انواع مخزن‌های فشار می‌باشد یکی از اجزای بوستر پمپ‌ها به حساب می‌اید. آب به دلیل خاصیت تمرکز ناپذیری نیاز به وسیله‌ای دارد که بتواند آب را با فشار ثابت به طور دائم در سیستم پخش و ذخیره کند، به همین دلیل در ساختار بوستر پمپ‌ها از مخزن تقویت فشار استفاده می‌شود.
4. شاسی و قطعات مکانیکی شامل قطعاتی مانند بلوک پایه، پروانه‌گردان، لوله‌ها و اتصالات است که تمامی پمپ‌ها و اجزای مختلف بوستر را در یک راستا به هم متصل می‌کنند و به تعادل و استحکام عملکرد آن کمک می‌کنند.این قطعه از ارتعاشات و لرزش قطعات مختلف بوستر جلوگیری می‌کند و به افزایش راندمان آن نیز کمک می‌نماید.
5. پرشر سوئیچ که در بوستر پمپی که دور ثابت است وظیفه کنترل کردن حداقل و حداکثر فشار کاری مورد نیاز دستگاه را مشخص کند.
6. پرشر ترانسمیتر در سیستم‌های دور متغیر وظیفه ثابت نگه‌داشتن فشار آب و کنترل کردن آن را دارد.
7. مانومتر (Manometer) از دیگر قطعات مهم بوستر پمپ است که وظیفه ارزیابی و اندازه‌گیری فشار ورودی دستگاه و میزان خروجی سیال از سیستم را دارد. این قطعه می‌تواند فشار هر کدام از پمپ‌های به کار رفته در سیستم آبرسانی را به نمایش در بیاورد.

از دیگر اجزای جزئی بوستر می‌توان به تابلو فرمان، شیر فلکه‌های ورودی، شیرفلکه‌های خروجی، شیر صافی، شیر یکطرفه، لرزه‌‌گیر، فلنچ و مهره و ماسوره و کلکتورهای ورودی و خروجی اشاره کرد.

معرفی انواع بوستر پمپ 

بوستر پمپ‌ها بر‌اساس سرعت کارکرد، درایو، مصرف و سیستم کنترلی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام برای شرایط خاصی مناسب‌اند. انتخاب مدل مناسب بسته به نوع پروژه، فشار مورد نیاز و میزان مصرف انجام می‌شود. نوین پمپ برسام با ارائه مدل‌های متنوع بوستر پمپ، پاسخ‌گوی نیازهای مختلف ساختمانی و صنعتی است.

بوستر پمپ آبرسانی شهری یا صنعتی

این نوع از بوستر پمپ در خطوط صنعتی و شبکه‌های شهری به منظور افزایش فشار آب استفاده می‌شود. از بوستر پمپ آبرسانی در انواع صنایع، کارخانجات و انواع پروژه‌های آبرسانی مانند گلخانه‌ها و سیستم‌های تحت فشار استفاده می‌شود. از مزایای اصلی آن می‌توان به ثابت بودن فشار آب، کاهش هزینه نگهداری سیستم پمپاژ آب و ظرفیت بالا اشاره کرد. در صنایع فرآوری یا پالایشگاه‌ها، استفاده از پمپ دنده‌ای در کنار این بوستر پمپ برای جابه‌جایی سیالات غلیظ یا خاص، امری رایج است. 

بوستر پمپ آتشنشانی

این نوع بوستر پمپ در هر جایی که سیستم اطفای حریق نیاز به فشار و دبی بالا داشته باشد استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر نصب سیستم اطفا حریق در هر ساختمان الزامی شده، علاوه بر مجتمع‌ها در سوله‌ها و انبارهای بزرگ، فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های راه‌آهن و تاسیسات نفت، گاز و پتروشیمی وجود بوستر پمپ آتشنشانی برای تأمین آب با فشار بالا و دبی مناسب ضروری می‌باشد.

معمولاً از نصب موازی یک یا چند پمپ فشار قوی که از طریق یک تابلو فرمان هوشمند کنترل می‌گردند برای این سیستم‌ها استفاده می‌شود تا آب با سرعت و فشار مناسب به نقاط هدف برسد. ایمنی، قابلیت اطمینان بالا و عملکرد سریع از ویژگی‌های مهم این پمپ است.

بوستر پمپ دور ثابت

بوستر پمپ‌های دور ثابت، فشار سیستم را از طریق روشن و خاموش شدن پمپ‌ها با سرعتی ثابت تنظیم می‌کنند. این مدل که در صنایع، ساختمان‌ها و خطوط طولانی همراه با پمپ فشار قوی به کار می‌رود، برای الگوهای مصرف ثابت و نیاز به فشار یکنواخت بسیار مناسب است. پرشر سوئیچ‌های تعبیه‌شده در سیستم به پمپ‌ها فرمان نوبتی می‌دهند تا با اختلاف فشار حدود ۰.۵ بار، بهترین دبی و فشار مدار حفظ بشود. نوین پمپ برسام با ارائه بوستر پمپ‌های دور ثابت باکیفیت، نیاز پروژه‌های آبرسانی و صنعتی را به‌خوبی برآورده می‌کند.

مزایای بوستر پمپ دور ثابت:

• هزینه‌های تولید و نگهداری کم
• کارایی در کاربردهای ثابت
• سادگی عملکرد و عدم نیاز به تنظیم و کنترل مداوم

معایب بوستر پمپ دور ثابت:

• کارایی پایین در سیستم‌هایی که نیاز به تغییرات مکرر فشار دارند
• مصرف انرژی بیشتر نسبت به بوستر پمپ‌های دور متغیر
• نبود امکان تنظیم سرعت برای بهینه‌سازی مصرف انرژی
  
  

بوستر پمپ دور متغیر یا اینورتر دار

بوستر پمپ‌های دور متغیر با استفاده از سیستم اینورتر یا درایو فرکانس متغیر (VFD) قادرند سرعت موتور را بر اساس نیاز فشار و دبی آب به‌صورت هوشمند تنظیم کنند. این ویژگی باعث می‌شود که در محیط‌هایی با الگوی مصرف متغیر، مانند ساختمان‌های بزرگ یا مجتمع‌های مسکونی، فشار آب همواره در سطح مطلوب باقی بماند. ساختار کلی این پمپ‌ها مشابه مدل‌های دور ثابت است، اما تفاوت اصلی در تابلو برق و مدار فرمان آن‌هاست که امکان کنترل دقیق‌تری فراهم می‌کند. با تغییر فرکانس از طریق VFD، سرعت الکتروموتور به صورت پیوسته کم یا زیاد می‌شود و در نتیجه مصرف انرژی بهینه می‌گردد. این سیستم علاوه بر صرفه‌جویی، عملکرد پایدار و طول عمر بالاتر تجهیزات آبرسانی را تضمین می‌کند.

مزایای اصلی پمپ‌های دور متغیر عبارتند از:

• کاهش مصرف انرژی و برق
• افزایش عمر مفید پمپ و تجهیزات
• کاهش نویز و استهلاک موتور
• تطابق با نیازهای متغیر
• حفظ فشار آب مناسب

برخی معایب پمپ‌های دور متغیر:

• هزینه اولیه بالا به دلیل استفاده از اینورتر، تابلو برق پیشرفته و سیستم کنترل هوشمند.
• نیاز به نگهداری تخصصی‌تر، چون تجهیزات الکترونیکی حساس‌تر از پمپ‌های دور ثابت هستند.
• حساسیت به نوسانات برق که در صورت نبود محافظ مناسب، می‌تواند به اینورتر آسیب بزند.
• هزینه تعمیر بالاتر در مقایسه با مدل‌های ساده‌تر، به دلیل پیچیدگی سیستم کنترلی.
• در برخی کاربردها که الگوی مصرف ثابت است، استفاده از این مدل ممکن است اقتصادی نباشد.
  
  

بوستر پمپ تک‌ درایو

در این نوع بوستر پمپ، تنها یک اینورتر برای همه پمپ‌ها استفاده می‌شود. عملکرد آن به این شکل است که کنترلر ابتدا اینورتر را به پمپ شماره یک متصل می‌کند و با افزایش مصرف، دور الکتروموتور به صورت PID بالا می‌رود. اگر پمپ به دور نامی برسد و همچنان نیاز تأمین نشود، پمپ شماره یک در همان دور ثابت می‌ماند و کنترلر اینورتر را به پمپ شماره دو منتقل می‌کند. این فرآیند ادامه پیدا می‌کند تا همه پمپ‌ها به ترتیب وارد مدار شوند. مزیت اصلی این روش، کاهش هزینه‌ها در مقایسه با سیستم‌های چند‌درایو است.

بوستر پمپ چند درایو

در این مدل می‌توان برای هر پمپ، یک درایو (اینورتر) جداگانه نصب کرد تا دور هر الکتروپمپ به‌طور مستقل تنظیم شود و فشار سیستم بر اساس نیاز افزایش یا کاهش یابد. برای وارد شدن نوبتی پمپ‌ها به مدار نیز از یک برد کنترلر در تابلو فرمان استفاده می‌شود که این فرآیند را با سیستم "change over" مدیریت می‌کند. مهم‌ترین مزیت این روش، بازدهی بالای عملکرد آن است.

در این مطلب همچنین توضیح دادیم که بوستر پمپ چیست، مجموعه‌ای متشکل از یک یا چند پمپ آب که به‌صورت موازی متصل شده و وظیفه تقویت فشار آب را بر عهده دارد. این سیستم در کاربردهای متنوعی استفاده می‌شود و بسته به شرایط، می‌توان مناسب‌ترین مدل آن را انتخاب کرد.

قیمت بوستر پمپ آب

قیمت بوستر پمپ آب بستگی به کیفیت ساخت، طول عمر و ویژگی‌های فنی آن دارد. به دلیل تنوع گسترده این محصول نمی‌توان یک قیمت ثابت برای همه مدل‌ها اعلام کرد مواردی مانند توان و ظرفیت، استانداردهای تولید، طول دوره گارانتی، میزان صدای تولیدی، فناوری‌ها و امکانات تعبیه‌شده در سیستم و همچنین سازگاری آن با محیط زیست را که بر قیمت نهایی تاثیر می‌گذارند به هنگام خرید بوستر مدنظر خود قرار دهید.

نکات نگهداری از بوستر

• از نصب بوستر پمپ در محیط‌های دارای خطر انفجار یا آتش‌سوزی خودداری کنید.
• دمای پمپ‌خانه باید بالای ۴ درجه سانتی‌گراد باشد، برای پمپ‌های دیزلی حداقل دما ۱۴ درجه سانتی‌گراد است.
• فضای موتورخانه باید خشک، بدون نم و شبنم باشد.
• تامین روشنایی مناسب در محل نصب پمپ ضروری است.
• در موتورخانه‌های دارای موتور دیزلی، سیستم تهویه برای تامین اکسیژن کافی الزامی است تا راندمان پمپ کاهش نیابد.
  
  

راهنمای خرید بوستر از نوین پمپ برسام

برای خرید بوستر پمپ از نوین پمپ برسام، ابتدا نیاز خود را از نظر فشار، دبی و نوع کاربرد (آبرسانی، صنعتی یا آتش‌نشانی) مشخص کنید. در مرحله بعد، به کیفیت ساخت، استانداردهای فنی، مصرف انرژی و امکانات کنترلی دستگاه توجه داشته باشید.
همچنین خدمات پس از فروش، مدت گارانتی و مشاوره تخصصی نوین پمپ برسام می‌تواند انتخابی مطمئن و اقتصادی برای شما فراهم کند.

جمع‌بندی

بوستر پمپ سیستمی هوشمند برای حفظ و تقویت فشار آب است که در ساختمان‌ها، صنایع و حتی سیستم‌های آتش‌نشانی نقشی حیاتی دارد. این تجهیز با ترکیب چند پمپ به‌صورت موازی و استفاده از کنترلرهای پیشرفته، فشار را دقیق و متناسب با نیاز تنظیم می‌کند.
تنوع مدل‌ها از دور ثابت تا اینورتر‌دار، انتخاب را برای هر پروژه آسان کرده و با نگهداری صحیح، سال‌ها عملکرد پایدار خواهد داشت. نوین پمپ برسام با ارائه محصولات با کیفیت و مشاوره تخصصی، همراه مطمئن شما در انتخاب بهترین بوستر خواهد بود.

سوالات متداول

1. بوستر پمپ چیست و چه تفاوتی با پمپ معمولی دارد؟

    بوستر پمپ برای تأمین فشار یکنواخت و قابل کنترل طراحی شده، در حالی که پمپ معمولی بیشتر برای جابجایی آب استفاده می‌شود.

2. چه عواملی بر قیمت بوستر پمپ تأثیر می‌گذارند؟

   نوع بوستر پمپ، ظرفیت، برند، کیفیت ساخت و امکانات کنترلی مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت هستند.

3. بوستر پمپ دور ثابت بهتر است یا دور متغیر (اینورتر دار)؟

   اگر مصرف آب متغیر است و به صرفه‌جویی انرژی اهمیت می‌دهید، دور متغیر انتخاب بهتری است؛ در غیر این صورت دور ثابت کافی خواهد بود.

4. چگونه می‌توان عمر مفید بوستر پمپ را افزایش داد؟

    با سرویس دوره‌ای، نگهداری در محیط مناسب و استفاده از تجهیزات باکیفیت می‌توان عمر بوستر پمپ را بیشتر کرد.